Płaskie jak stół autostrady, drogi ekspresowe i inne arterie szybkiego ruchu powstają w zawrotnym tempie. Obok nich pozostaje jednak cała masa jezdni niższej kategorii o znacznie gorszej nawierzchni. Zarówno na jednych, jak i drugich nasz samochód musi pewnie trzymać się szosy, a przy tym pozostawać komfortowy. Zapewnienie odpowiednich właściwości jezdnych jest jednym z zadań zawieszenia.

Typy oraz budowa zawieszenia w samochodzie

Zawieszenie to wszystkie elementy, które łączą nadwozie pojazdu z kołami. Ich zadaniem jest tłumienie drgań powstających podczas jazdy, co przekłada się na wygodę osób podróżujących samochodem oraz na utrzymanie samochodu w zadanej linii jazdy.

Rozróżniamy następujące typy zawieszeń:

• zależne
• niezależne
• półzależne

Pierwszy z wyżej wymienionych typów występuje wtedy, gdy koła znajdujące się na jednej osi są ze sobą połączone np za pomocą osi sztywnej. Zawieszenie wtedy jest niezależne, kiedy sytuacja jest odwrotna tzn. jedno koło pracuje niezależnie od drugiego – np w przypadku zastosowanie kolumn MacPhersona. Półzależne rozwiązanie istnieje wtedy, gdy wpływ jednego koła na drugie jest ograniczony. Ten typ występuje m.in. w wielu samochodach francuskich, gdzie mamy do czynienia z belką skrętną.

Bez względu na rodzaj zawieszenia wyróżniamy w nim następujące komponenty:

• elementy prowadzące – np. wahacze, drążki kierownicze
• elementy resorujące – np. sprężyny, drążki skrętne
• elementy tłumiące – np. amortyzatory

Często stosowane są również elementy dodatkowe takie jak np. stabilizator, połączony z wahaczem lub amortyzatorem poprzez łącznik stabilizatora.

Zalety i wady poszczególnych typów zawieszeń

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, który z typów zawieszeń jest rozwiązaniem najlepszym czy optymalnym, ponieważ każdy z nich posiada swoje wady i zalety. We współczesnych samochodach osobowych, na ich osi przedniej stosuje się układy niezależne w postaci kolumn MacPhersona. Dzięki temu, że nie są one ze sobą połączone, nie zabierają miejsca niezbędnego do montażu silnika i jego osprzętu, a także elementów układu napędowego. Również na tylnej osi coraz powszechniejsze staje się stosowanie rozwiązań niezależnych, jednak tutaj ich budowa często powoduje ograniczenie pojemności kufra. Montaż belki skrętnej wyklucza konieczność projektowania tylnych kielichów, a więc wystających ponad podłogę bagażnika elementów karoserii, będących górnym punktem mocowania kolumn. Zapewnia ona również większy poziom komfortu oraz lepsze właściwości jezdne od osi sztywnej, jednak ze względu na rozwiązania konstrukcyjne jest droższa w naprawie – stosuje się w niej kosztowne łożyska, do wymiany których niezbędny jest specjalistyczny sprzęt. Oś sztywna to najbardziej prymitywny rodzaj zawieszenia, ale także najprostszy w obsłudze.

Eksploatacja zawieszenia

Ze względu na znajdujące się na drodze przeszkody, w postaci chociażby dziur czy nierówności, zawieszenie jest podzespołem wyjątkowo mocno narażonym na zużycie oraz uszkodzenia. Najczęściej wymiany wymagają najmniejsze i najtańsze elementy, takie jak tuleje, sworznie czy łączniki stabilizatora. Pozostałe części, z reguły są znacznie wytrzymalsze i lepiej znoszą użytkowanie na jezdniach o złym stanie nawierzchni.

Dokładny stan zawieszenia kontrolowany jest podczas corocznych badań technicznych. Gdy jest on niezadowalający i może zagrażać bezpieczeństwu jazdy, samochód z całą pewnością opuści stację kontroli pojazdów z negatywnym wynikiem przeglądu i zostanie skierowany na usunięcie powstałych usterek. O ile dopuszcza się drobne luzy na wspomnianych wcześniej tulejach czy łącznikach, o tyle niesprawne amortyzatory czy pęknięte sprężyny nie pozostawiają żadnej możliwości uzyskania pozwolenia do poruszania się samochodem przez najbliższe 12 miesięcy.